
Vuurwerk mag voor mensen bij oud en nieuw horen, maar voor vogels betekent het vooral angst, stress en gevaar. Vogelbescherming Nederland luidt de noodklok nu de komende jaarwisseling waarschijnlijk de laatste is waarin vuurwerk nog legaal is.
De organisatie vreest dat veel mensen dit moment aangrijpen om ‘nog één keer flink te knallen’, met grote gevolgen voor mens, dier en natuur.
Tijdens oudjaarsnacht schrikken naar schatting miljoenen vogels op van harde knallen en lichtflitsen. Ze vliegen massaal op, vaak in het donker, door rook of mist, precies in de periode waarin hun energie al schaars is. In de winter verliezen kleine vogels ’s nachts tot wel tien procent van hun lichaamsgewicht. Extra stress en rondvliegen kan dan het verschil maken tussen overleven of niet. Sommige vogels raken gedesoriënteerd en botsen in paniek tegen ramen, kabels of andere obstakels, met soms dodelijke afloop.
Naast het directe dierenleed wijst Vogelbescherming ook op andere schadelijke effecten van vuurwerk, zoals fijnstof in de lucht, extra druk op zorg en hulpdiensten en vervuiling door plasticresten. Met behulp van radarbeelden is inmiddels aangetoond dat niet alleen watervogels, maar ook kleinere vogelsoorten massaal opvliegen tijdens het vuurwerk.
Vogelbescherming roept daarom inwoners op om vrijwillig af te zien van vuurwerk en gemeenten om nu al vuurwerkvrije zones in te stellen, vooral rond natuur- en vogelrijke gebieden. Steeds meer gemeenten kiezen hier al voor of organiseren een centrale vuurwerkshow, al blijft ook dan de locatie cruciaal om verstoring te beperken.
De boodschap van Vogelbescherming Nederland is duidelijk: een stille jaarwisseling is niet alleen veiliger voor mensen, maar kan voor vogels letterlijk het verschil betekenen tussen leven en dood.